ENGLISH
IKONEN VAN DE MODERNE TIJD
2005
schetsvoorstel
opdrachtgever Gemeente Beverwijk
locatie Nieuwbouw Broekpolder
Omschrijving kunstopdracht.
Het idee achter “Iconen van de moderne tijd” is om door middel
van een serie kleine ingrepen verspreid over de gehele Citadel juist die
elementen terug te brengen in de omgeving, die door het historiserende
karakter verdoezeld worden. Het is immers ironisch dat een gloednieuw
wijkcentrum in historiserende stijl wordt opgetrokken, terwijl de echte
geschiedenis, op een steenworp afstand in het wijkpark, onder de grond
blijft. Het is hierbij niet de bedoeling dat kunst en de gebouwde omgeving
de strijd met elkaar aangaan. Op een subtiele manier zouden elementen
uit de echte geschiedenis of moderne iconen een plek kunnen krijgen in
het centrum, al dan niet gecombineerd met inrichtingselementen van de
openbare ruimte, zoals zitbanken, verlichting, prullenbakken en gevelornamenten.
Het gaat hierbij nadrukkelijk niet om het ontwerpen van inrichtingselementen,
maar om het verbijzonderen ervan. Het spreekt voor zich dat een goede
analyse van en aansluiting op het ontwerp van de Citadel noodzakelijk
zijn.
Doelstelling kunstopdracht Citadel
De moderne tijd terugbrengen in de historiserende wijk doormiddel van
een serie kleine toevoegingen door het hele centrum.
Aandachtspunten kunstopdracht
De “Iconen van de moderne tijd” haken met een knipoog in op
de historiserende omgeving door het aanbrengen van moderne elementen,
die met hun omgeving versmolten zijn, hetzij in de architectuur, hetzij
in de inrichtingselelementen van het centrum.
Naast de opdract voor de “Iconen” heeft de ABKB een budget
vrijgemaakt voor een monumentaal beeld op het centrumplein van de Citadel.
Deze beeldende ingreep op het centrumplein haakt met een knipoog in op
de historiserende omgeving door in traditionele vorm en / of traditionele
materialen een eigentijds beeld neer te zetten, geënt op de schaal
van het plein en inspelend op het begrip “ondernemerschap”.
Aangezien beide opdrachten zich in de Citadel afspelen is het van belang
dat de schetsontwerpen in tweede instantie op elkaar afgestemd worden.
Opdrachtvoorstel
Jaap de Jonge
De 80 van giethars vervaardigde muurankers zullen aan de gevels van het
centrum worden bevestigd. De exacte plaatsing zal nog nader worden bepaald.
De basisvorm is steeds hetzelfde waarbij op de plaats van de “verankering”
een gegraveerde afbeelding gemonteerd zal worden.
In totaal zullen 80 verschillende afbeeldingen worden gebruikt. De ankers
zullen paarsgewijs met bouten aan de gevel worden bevestigd.
De afbeeldingen komen uit onze huidige beeldcultuur en die van het recente
verleden.
De democratische manier waarop de symbolen naast, en door elkaar worden
gebruikt, relativeert de werelden achter de symbolen.
Het is even de vraag waar de “moderne tijd” begint. De letterlijke
betekenis van modern wil namelijk zeggen: “ tot de nieuwere tijd
behorend”. Daarom zou je het ontwerp van de Citadel ook modern kunnen
noemen ipv historiserend.
Wanneer je de bouw van de Citadel vergelijkt met de manier van bouwen
in de 17e en 18e eeuw zijn de verschillen natuurlijk groot.
Deze steden, straten, ontstonden op organische wijze, zonder grootschalig
planmatige aanpak en project ontwikkelaars.
In de Citadel zijn alleen de uiterlijke vormen overgenomen en de manier
van bouwen verschilt eigenlijk niet veel van de betonskeletbouw van een
doorzonwoning.
In de Citadel is een vorm van façadebouw toegepast en het gebruik
van muurankers is daarom niet nodig omdat de betonconstructie zelfdragend
is.
Muurankers hadden in vroeger tijden wel een functie om de houten vloeren
te verankeren aan de steenconstructie.
Naast deze functie werd er ook aandacht besteed aan de decoratieve kant
van het anker.
Deze gezichtsbepalende elementen ontbreken echter aan de façades
van de Citadel en horen er toch een wezenlijk onderdeel van te zijn!
Voor constructie doeleinden heeft het anker zijn functie verloren maar
als decoratief element is het nog steeds relevant. De verankering aan
de moderne tijd zou een nieuwe functie kunnen zijn.
voorbeelden van muurankers
