Illustraties en minidocumentaire
Essay bundel Joke J. Hermsen: Stil de tijd
Pleidooi voor een langzame toekomst
Deel 1
Deel 2
Illustraties uit essay bundel "Still de tijd"
Toekomstscenario's
schetsen een somber beeld van wat ons in West-Europa de komende
vijftig jaar te wachten staat. Er doemt een landschap op dat niet
bepaald gastvrij of ontspannen overkomt. Het is een verstedelijkt
landschap, waarin arm en rijk gescheiden leven in een maatschappij
die uitermate complex is en waarin technologische veranderingen
elkaar steeds sneller opvolgen. Perioden van groei, stagnatie en
recessie wisselen elkaar in hoog tempo af.
In zo’n samenleving, die nu al zijn schaduw vooruitwerpt, is het allesoverheersende
gevoel dat de tijd dringt. Onophoudelijk zit de tijd ons op de hielen. Tijd wordt
vooral nog als een dwangmatig regulerend principe of een economische wet gezien,
die ten volste benut en rendabel gemaakt moet worden. Dit alles leidt ertoe dat
tijd als het ultieme schaarsteproduct wordt ervaren.
In Stil de tijd neemt Joke J. Hermsen de tijd en de tijdgeest kritisch onder
de loep. Met behulp van denkers als Henri Bergson, Alain Badiou, Paul Virillo,
Ernst Bloch en Emmanuel Levinas ontwikkelt zij een nieuwe visie op het fenomeen
tijd. Zij stelt belangrijke vragen als: `Van wie is de tijd?', `Heeft de tijd
een begin en einde?' en `Bestaat er nog een persoonlijke tijd?'. Tegen de huidige
tijdgeest in verkent zij in kunst en literatuur het belang van rust, vertraging,
verveling, aandacht en wachten. Ervaringen die sinds de Oudheid als de belangrijkste
voorwaarden voor het denken beschouwd werden, maar in het huidige economische
tijdsgewricht op weinig waardering hoeven te rekenen. Ten slotte schetst Hermsen
de politieke en sociale gevolgen van onze rusteloze en in meerdere opzichten
op drift geraakte samenleving.